عزت نفس چیست؟

چگونه عزت را تعریف می‌کنیم و داشتن عزت نفس پایین به چه معناست؟

عزت بر اساس توضیحات دیکشنری آکسفورد چنین تعریف شده است:

در نقش اسم: احترام  و تحسین

در نقش فعل: احترام گذاشتن و تحسین کردن

هنگامی که به چیزی عزت می‌بخشید در واقع به آن احترام گذاشته‌اید زیرا ویژگی‌های مثبتی داشته که برای شما با ارزش هستند. تعریف عزت نفس هم این است که شما چگونه به خودتان احترام می‌گذارید و چقدر احترام قائل هستید.

داشتن عزت نفس پایین یعنی شما به اندازه کافی به خودتان احترام نمی‌گذارید و ارزش بالایی در خود مشاهده نمی‌کنید. اگر چنین حسی داشته باشید؛ ممکن است کنترل را از دست بدهید و نگرش منفی بر شما سیطره پیدا کند.

ممکن است اعتماد به نفس شما نیز کم باشد و به تونایی‌های خود در رسیدن به موفقیت باور نداشته باشید. همچنین محتمل است که نظرات منفی دیگران را بپذیرید و اعتمادی به دیدگاه‌های خود نداشته باشید.

برخی افراد اعتماد به نفس و غرور بیش از حدی دارند. اما ممکن است عزت نفس هم بیش از حد شود؟

فکر نمی‌کنیم چنین اتفاقی بیفتد. به این دلیل که اگر شما محدودیت‌های خود را ندانید و اعتماد به نفس کاذب داشته باشید، احتمالاً سقوط خواهید کرد. به همین شکل، غرور کاذب هم می‌تواند خطرناک باشد و به فرد صدمه بزند. شما برای جلوگیری از چنین مشکلاتی، به تعادل و عزت نفس نیاز دارید.

 

در نگاه اول، عزت نفس موضوعی ساده است اما در حقیقت، پیچیده‌تر از آن است که فکر می‌کنید. از یک طرف، شاید فردی را ببینید که به طور واضح کمبود اعتماد به نفس داشته باشد و خود را کم ارزش بداند.

برخی افراد نیز به نظر می‌رسد که اعتماد به نفس خوبی دارند اما تمام اعمال آن‌ها برای سرپوش گذاشتن بر روی عزت نفس پایین آن‌ها است. بسیاری از این افراد این موضوع را که مشکلاتی دارند، قبول نمی‌کنند و به ظاهر شدن با عزت نفسی بسیار زیاد (ظاهری نه واقعی) ادامه می‌دهند.

بسیاری از افراد وجود دارند که پست‌های مهمی مثل مدیریت را در اختیار گرفته‌اند اما در باطن، عزت نفس پایینی دارند. این افراد تظاهر می‌کنند که همه چیز را تحت کنترل دارند و تمام تصمیمات را با اطمینان کامل می‌گیرند. این موضوع باعث استرس و عذاب زیادی خواهد شد چراکه آن فرد باید تا جای ممکن به تظاهر ادامه دهد. فقط زمانی می‌توانید چهره واقعی این افراد را مشاهده کنید که با مشکلی بزرگ مواجه شوند و نتوانند اوضاع را کنترل کنند. آن‌ها قادر نیستند انتقاد را بپذیرند و انتظار دارند دیگران بدون هیچ سوالی به انجام کارهایی که می‌گویند، بپردازند.

عزت نفس همیشه مثبت و صادق است. به همین دلیل زمانی که یک فرد عزت نفس واقعی داشته باشد، به راحتی ناراحت و خشمگین نمی‌شود. چنین فردی قادر است هر نوع انتقاد صحیحی را بپذیرد. اعتماد به نفس فراوان آن‌ها، در شرایط دشوار بیشترین کمک را به آن‌ها می‌کند و هنگامی که نیاز باشد، درخواست کمک می‌کنند. اعتماد به نفس آن‌ها اصیل و واقعی است و به دلیل خودآگاهی آن‌ها به وجود آمده است.

وقتی که محدودیت و توانایی‌های خود را به درستی بدانیم، متوجه می‌شویم که قرار نیست همه افراد و شرایط تحت کنترل ما باشند. عزت نفس واقعی این است که به دیگران اجازه دهید تصمیمات خود را بگیرند و مسئولیتش را نیز بپذیرند. همچنین باید بتوانید مسئولیت کارهای خود را بر عهده بگیرید. در این شرایط، همه چیز به تعادل می‌رسد.

روابط انسانی، چالش‌های بسیار بزرگی هستند. هنگامی که رابطه با شکست مواجه می‌شود، آن فردی که واقعاً به اعمال خودش آگاه است و عزت نفس دارد، از این موضوع استفاده می‌کند تا ببیند چه کارهایی را اشتباه انجام داده و در چه مواردی نیاز به تغییر و تحول دارد. عزت نفس باعث می‌شود که فرد بتواند مسئولیت اعمال و رفتار خود را به طور کامل بپذیرد و در صورت لزوم، بتواند تغییراتی در خود ایجاد کند که به بهبود روابط کمک می‌کند. این موضوع می‌تواند فرق گسترده‌ای در زندگی و روابط انسانی به وجود آورد.

مقالات روانشناسی بیشتر را اینجا بخوانید.